Biografie beknopt

Dutch | English

Steef Zoetmulder (1911 Schiedam – Rotterdam 2004) studeerde van1933-1935 aan de Kunstacademie in Rotterdam. Hoogleraren Gerrit Kiljan (ontwerp/ reclame) en Jan Kamman (fotografie) gedefinieerde het curriculum in de Nieuwe Zakelijkheid stijl. Deze beweging werd gekenmerkt door een geheel objectieve visie: een onpersoonlijke, realistische weergave van het onderwerp, een eenvoudige documentatie van dagelijkse voorwerpen en de culturele/sociale werkelijkheid. In de 1933 tentoonstelling Nieuwe richtingen in de fotografie, werden Zoetmulder’s foto’s geprezen door de pers als de mooiste stukken van de Nieuwe Zakelijkheid.

In deze zelfde vooroorlogse periode, experimenteerde Zoetmulder met een geheel eigen beeldtaal; een perfecte combinatie van pure objectieve werkelijkheid met een esthetische, emotionele, intuïtieve benadering. In deze was hij een pionier op het gebied van de persoonlijke stijl, die ontstond in de internationale fotografie tijdens de naoorlogse periode. Deze beweging werd gekenmerkt door zijn aandacht voor lineaire vorm, suggestief perspectief en associaties opgeroepen door voorwerpen en materialen. Met deze toegevoegde elementen, kon fotografie een voertuig worden voor emotie, gedachte en individuele perspectieven, wat vervolgens toegang geeft tot een artistieke vorm van uitdrukking.

Zoetmulder ontwikkelde een strenge beeldopbouw en een visionaire artistieke kracht in combinatie met klassieke esthetiek. Hij koos onderwerpen met een zekere lyrische poëzie, zoals meervoudig belichte afdrukken van studio naakten verweven met stoffen en objecten van glas. In 1939 publiceerde hij in het tijdschrift Kleinbeeldfoto, de eerste van 6 artikelen over fotomontage, een van zijn favoriete technieken. Hij werkte ook met stillevens en abstracte compositie, waarin hij vaak gebruikt maakte van de reflectieve en refractieve eigenschappen van glas objecten. Precieze technische en chemische controle, spel van licht en licht hoeken, spel van lijnen, vlakken, texturen, composities, schaduwen, perspectieven en reflecties zijn elementen die Zoetmulder op een volmaakte wijze beheerst. In de uiteindelijke analyse weerspiegelt zijn fotografie meerdere facetten: het is symbolisch, lyrisch, suggestief, associatief, complex, decoratief en abstract. Al vanaf de late jaren dertig, was het werk Zoetmulder vertegenwoordig in alle belangrijke overzichtstentoonstellingen van de Europese fotografie. Het was dus vanzelfsprekend dat Otto Steinert hem vroeg deel te nemen aan de inmiddels befaamde 1951 internationale tentoonstelling Subjektieve Fotografie I. Dit bevestigde een belangrijke erkenning van zijn voortdurend streven naar een persoonlijke vorm van fotografie.

In 1934 Zoetmulder ontving Zoetmulder de eerste van meer dan 30 onderscheidingen. Hij nam deel aan meer dan honderd tentoonstellingen op drie continenten en hij is prominent aanwezig in de geschiedenis van de Nederlandse fotografie. In 1935 opende hij zijn eerste studio in Schiedam en specialiseerde zich vervolgens in publiciteit, reclame, architectuur, handel, industrie, mode en portret fotografie. In de jaren vijftig werd Zoetmulder een van de belangrijkste figuren in de Nederlandse Fotografen Kunstkring (NFK) in Den Haag, een vereniging die de normen van creatieve, artistieke en esthetische fotografie nastreefde en verhoogde.

Vastberaden om de mogelijkheden voor zijn creatieve expressie verder uit te breiden, begon Zoetmulder in 1960 te experimenteren met abstracte kleur fotografie en studeerde in de jaren 1970 schilderen en tekenen aan de Kunstacademie in Rotterdam, wat ook resulteerde in tentoonstellingen. Ter gelegenheid van zijn tachtigste verjaardag werd hij vereerd met de publicatie van een fotoboek, Steef Zoetmulder Subjective Photography 1940/1960 Dit boek vergezelde een Europese solotentoonstelling tour in 1992 en 1993 van 53 van zijn mooiste foto’s. Het is een eerbetoon aan een man wiens leven is gewijd aan de fotografie en de erkenning daarvan als kunstvorm. Zozeer zelfs, dat we een hernieuwde belangstelling zien in zijn werk vandaag.

Collectie: Nederlands Foto Museum-Rotterdam, Prentenkabinet van de Rijksuniversiteit-Leiden, Van Reekum Museum-Apeldoorn, Stichting Nederlandse fotografie-Amsterdam, Stichting Nederlands Foto & Grafisch Centrum-Haarlem, Stedelijk Museum-Schiedam, Centrum Beeldende Kunst-Rotterdam, Randstad Uitzendbureau-Amsterdam, Museum Voorlinden-Wassenaar, Galerie Baudelaire- Antwerpen, Provinciaal Museum voor fotografie-Antwerpen, LaSalle National Bank-Chicago, Paul M. Hertzman-San Fransisco, National Gallery-Canberra Australië.